کارخانه چایسازی

 کارخانه های چایسازی در مرور ایام در لاهیجان

 اولین کارخانه چایسازی ایران که در سال 1309خورسیدی در کوه ببجار لاهیجان تاسیس گردید. 

 این کارخانه ابتدا موسوم به کارخانه چای کشاورزی بود که بعدها به بخش خصوصی واگذار شد‌ و نام "فجر" به خود گرفت.

کارخانه مزبور متاسفانه ده سال پیش به علت نامعلوم تخریب شد‌.

  *****

نمای قدیم دومین کارخانه چایسازی ایران که در سال ۱۳۱۴ خورشیدی توسط شرکت آلمانی هو ختیف در لاهیجان احداث گردید.هوختیف، بعد از کارخانه فجر ساخته شد و بر اساس نام شرکت آلمانی، سال‌ها به کارخانه چای هوختیف معروف بود که بعد از انقلاب به «شهید اسلامی» تغییر نام داد.هوختیف در مکانی ساخته شده که مرحوم محمد میرزا چایکارکاشف السلطنه نخستین باغ های سبز چای را توسعه می داد.این کارخانه بعد از کارخانه فجر، سمبل طلای سبز گیلان است.کارخانه هوختیف که سال‌ها متروک مانده بود، در ابتدای سال ۱۳۹۴، تعمیر و به عنوان « مرکز تحقیقات چای کشور» تغیییر کاربری داد و دستگاه های قدیمی چای خشک کنی، در بخشی از ساختمان کارخانه نگهداری می شود. با اینکه این ساختمان تبدیل به یک مرکز اداری و آزمایشگاهی در حوزه تولید محصولات جدید چای شده است، با این وجود اگر کسی بخواهد از قدیمی ترین کارخانه چای و دستگاه های آلمانی اش بازدید کند، می تواند با هماهنگی قبلی با مدیریت به هوختیف برود.این سازه در سال ۱۳۹۸ ثبت ملی شده است

 *****

کارخانه چای نو احمد قوام السلطنه نخست وزیر پیشین ایران در بازکیا گوراب لاهیجان که در سال ۱۳۱۹ خورشیدی تاسیس شده بود ومدیریت آن با مرحوم عبدالعلی ارض پیما بود. کارخانه مزبور امروزه به ویرانه ای تبدیل شده است.

عکس از آرشیو: فیض الله ارض پیما

سید محسن سنجری پژوهشگر تاریخ چای در ایران درباره کارخانه چای قوام السلطنه می‌گوید: خلاف برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه کارخانه قوام سومین کارخانه چای در ایران یا سومین کارخانه بزرگ چای در ایران بوده، بایستی گفت این کارخانه هشتمین کارخانه چایسازی در ایران و سومین کارخانه غیر دولتی و متعلق به بخش خصوصی است، ضمن اینکه کارخانه‌هایی بزرگ‌تر و با ظرفیت بالاتر از این کارخانه وجود داشتند.
بایستی توجه داشت در همان دوره کارگاه‌های تولید چای نیز وجود داشتند که به آنها عنوان «کارخانه» اطلاق نمی‌شد. وی درباره تاریخ ساخت آن می‌گوید: در خصوص تاریخ ساخت کارخانه چایسازی احمد قوام (که با نام کارخانه نو معروف بود) تاکنون اسناد متقنی منتشر نشده است. در کتاب «تاریخ صنایع چایکاری و چای‌سازی» نوشته «فیض الله ارض پیما»، سال ۱۳۱۹ شمسی به عنوان سال تاسیس این کارخانه ذکر شده است
شادروان عبدالعلی ارض پیما(متوفی ۱۳۷۷) نخستین چایساز ایرانی در پشت کارخانه قوام بازکیا گوراب لاهیجان. سال ۱۳۲۹ شمسی


با تشکر از: حمید ارض پیما و
سید محسن سنجری

 *****

کارخانه چای مرحوم حاج احمد ابریشمی از تاجران سابق رشت در لاهیجان، سال ۱۳۲۷ خورشیدی
و در سال 1396 تخریب شد
 
*****
نمای قدیم کارخانه چای توکلی لاهیجان که در سال ۱۳۲۵ خورشیدی شروع به فعالیت کرد. این کارخانه توسط مرحوم سید نعمت الله توکلی با تشریک مساعی دیگران تاسیس شد که متاسفانه پس از سالها فعالیت ، عاقبت در سال ۱۳۸۴ دچار حریق گردید و هرگز به تولید بازنگشت
 

*****

کارخانه چای گلستان لاهیجان پیش از تخریب و نمونه قوطی چای گلستان که مربوط به سال ۱۳۴۶ خورشیدی است.

 این کارخانه در سال ۱۳۳۱  تاسیس شده بود که متاسفانه در سال ۱۳۸۸ دچار حریق شد‌.

 در سال۱۳۳۲ تجارتخانه چای گلستان توسط محمد گرامی در تهران راه اندازی شد و چند سال بعد بسته بندی آن نیز راه اندازی و در بازار فروش عرضه گردید..

 *****

 

سید جلال مظفر نوری بنیان گذار کارخانه چای مظفر

حاج سید جلال مظفر نوری موسس و بنیانگذار چای مظفر در سال 1300 متولد شد  پدرش سید مظفر یکی از تجار بنام و مورد
وثوق مردم لاهیجان بوده .
 در سال ا333 کارخانه چایسازی مظفر را در باغ شخصی خود تاسیس کرد و ظرف مدت کوتاهی جزو
 کارخانجات بنام از نظر چایسازی گردید.وی در طول فعالیت خود یکی از متخصصین بنام در امر چایسازی گردید
 

 *****

 


محوطه کارخانه چای یاورزاده

*****
 کارشناسان چای لاهیجان

دهه چهل شمسی

در این تصویر :  عبدالعلی ارض پیما - ایرج یاورزاده  - مرتضی منصوری - فلاح چای - مرادی - حقگو - حکیمی - امام پور  - معصومی

*****
  محمد باقر کریم لاهیجانی


محمد باقر کریم لاهیجانی
👈اولین مدیرعامل ایرانی شرکت تولید کنندگان چای لاپیش از او یک آلمانی به نام هلیکه رئیس هوخ تیف لا
هیجان و کارخانه هوخ تیف بود

*****

کارشناسان چای و مسیو هایچو ( محمد کاتوزی )

دهه سی شمسی

 

No comments:

Post a Comment